Tập huấn: Thiết lập mạng lưới quan trắc môi trường nước Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát.

          Với vai trò vô cùng quan trọng của hệ sinh thái đất ngập nước, là nơi chứa đựng nhiều nguồn tài nguyên thiết yếu cho hoạt động của con người bao gồm: lương thực – thực phẩm, nước ngọt, dược liệu, nguyên liệu sản xuất, các giá trị văn hóa – tinh thần; Duy trì nhiều chức năng môi trường quan trọng: ổn định vi khí hậu, ổn định nguồn nước, hỗ trợ đa dạng sinh học, là nơi ở và kiếm ăn của nhiều loại động vật.

          Với sức ép của dân số gia tăng dẫn đến gia tăng khai thác tài nguyên, mở rộng đất đai cho sản xuất, định cư gây ô nhiễm môi trường đã làm cho đất ngập nước ngày càng suy thoái và biến mất rất nhanh, nhất là ở các nước đang phát triển.

          Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng là nguyên nhân đe dọa sức khỏe hệ sinh thái đất ngập nước: phân bố mưa không đều làm tăng lũ lụt trong mùa mưa và bốc hơi trong mùa khô đã làm ảnh hưởng đến nguồn nước và chất lượng nước.

          Tình trạng khô hạn ở trảng rất khắc nghiệt. Thảm thực vật gồm các loài thân thảo dễ cháy rất nhạy cảm với sự thay đổi mực nước trong đất. Sự khô cạn làm tăng khả năng cháy trảng trong mùa khô dẫn đến suy giảm lượng hữu cơ có trong đất, thúc đẩy quá trình laterit hóa. Nghiêm trọng hơn là hệ sinh thái sẽ bị thoái hóa do thảm thực vật không thể hấp thụ dinh dưỡng trong đất.

          Chính vì vậy, theo dõi thủy chế là nền tảng cho công tác xây dựng và vận hành hệ thống giám sát môi trường đất ngập nước. Với sự hiểu biết rõ thủy chế sẽ giúp chúng ta đưa ra những quyết định đúng đắn trong việc duy trì mực nước mùa khô nhằm đảm bảo sức khỏe hệ sinh thái ở mức tốt nhất.

          Trong khuôn khổ dự án “Điều tra, đánh giá, theo dõi môi trường nước tại Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát”, ngày 27 tháng 12 năm 2018 Ban quản lý Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát phối hợp với Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức lớp tập huấn “Thiết lập mạng lưới quan trắc môi trường nước Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát”.

          Với mục tiêu: Thiết lập mạng lưới theo dõi mực nước trên mặt đất và trong nền đất tại các hệ sinh thái đất ngập nước ở Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát. Lớp tập huấn đã hướng dẫn phương pháp thiết lập và vận hành mạng lưới theo dõi diễn biến mực nước bằng thiết bị ghi mực nước và nhiệt độ nước tự động HOBO^® U20L được đặt trong giếng khoang với độ sâu 4 m.

Hình ảnh thiết bị HOBO^® U20L 

          Song song với việc theo dõi diễn biến mực nước, mạng lưới theo dõi các yếu tố khí hậu, bao gồm:

• Xác định lượng mưa bằng vũ lượng kế;
• Xác định lượng bốc hơi bằng chậu bốc hơi loại A theo tiêu chuẩn của Cục thời tiết Hoa Kỳ.
• Xác định nhiệt độ đất và nhiệt độ không khí bằng nhiệt kế.

          Trong phần cuối, lớp tập huấn cũng đã giới thiệu hệ thống KISSEL (www.kissel.base.ibaraki.ac.jp) phục vụ cho việc chia sẽ, trao đổi thông tin, kiến thức giữa các cơ quan, đơn vị trong mạng lưới.

Hình ảnh lớp tập huấn 

          Với tầm quan trọng của công việc điều tra, đánh giá, theo dõi môi trường nước nhằm chỉ ra được tình trạng sức khỏe của hệ sinh thái đất ngập nước trong thời điểm hiện tại, lớp tập huấn đã chia sẽ những kiến thức vô cùng hữu ích cho Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát phục vụ công tác bảo tồn hệ sinh thái đất ngập nước - bảo tồn đa dạng sinh học.